Hekimsen Sendikası, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) ilaç harcamalarını gerekçe göstererek aile hekimlerine yönelik uyguladığı reçete kısıtlamalarına, OECD 2023 İlaç Tüketimi Raporu ile yanıt verdi. Sendika, Türkiye’nin birçok ilaç grubunda OECD ortalamasının çok altında kaldığını belirterek, "SGK’nın maliyet azaltma çabası bilimsel veriye değil, bütçe kaygısına dayanmaktadır" açıklamasında bulundu.
Son dönemde aile hekimlerinin reçetelerine yönelik getirilen kısıtlamalar ve ‘yüksek ilaç maliyeti’ tartışmaları sürerken, Hekimsen konuyu uluslararası verilerle masaya yatırdı. Sendika tarafından analiz edilen 2023 yılı OECD verileri, Türkiye’nin kronik hastalık ilaçlarında "israf eden" değil, aksine tedaviye erişimde Avrupa ortalamalarının gerisinde kalan bir ülke profili çizdiğini ortaya koydu.
“SGK’nın Tezi Bilimsel Verilerle Çelişiyor”
Hekimsen’den yapılan açıklamada, 2025 Yılı Bütçe Gerekçesi ve Orta Vadeli Program (OVP) raporlarında yer alan ilaç tasarrufu hedeflerinin sahadaki gerçeklerle örtüşmediği vurgulandı. Hekimsen yetkilileri, "Türkiye’de aşırı ilaç kullanımı olduğu iddiası, OECD verileriyle çürütülmüştür. Millet olarak çok ilaç kullanmıyoruz, tam tersine birçok alanda ortalamanın çok altındayız" ifadelerini kullandı.
Hekimsen’in OECD verilerine dayandırdığı raporda, dört ana ilaç grubundaki çarpıcı tablo şu şekilde sıralandı:
1. Tansiyon İlaçlarında OECD Ortalamasının Çok Altındayız Rapora göre; Almanya’da 668, Macaristan’da 549 birim olan antihipertansif ilaç tüketimi, OECD genelinde ortalama 338 seviyesindedir. Türkiye’de ise bu oran 186’da kalarak OECD ortalamasının çok altında gerçekleşmiştir. Hekimsen, son 10 yılda kullanımda %47’lik bir artış yaşanmasına rağmen, Türkiye’nin halen gelişmiş ülkelerin gerisinde olduğunu belirtti.
2. Kolesterol Tedavisinde Tüketim En Düşük Seviyelerde Kalp damar sağlığı açısından kritik öneme sahip lipid düşürücü (kolesterol) ilaçlarında fark daha belirgindir. Danimarka’nın 230 birim tükettiği bu grupta OECD ortalaması 146 iken, Türkiye 44 birim ile listenin sonlarında yer almaktadır. Hekimsen analistleri, "10 yılda %144'lük (2,4 kat) bir artış olsa da, Türkiye hala OECD'nin dibindedir" tespitinde bulundu.
3. Antidepresan Kullanımı İddia Edildiği Kadar Yüksek Değil Kamuoyundaki algının aksine, antidepresan kullanımında da Türkiye, Avrupa ortalamasının altındadır. İzlanda’da 168, Portekiz’de 152 olan kullanım oranı, OECD ortalamasında 77 iken Türkiye’de 61 olarak kaydedilmiştir.
4. Diyabet İlaçlarında Ortalama Seviye Korunuyor Türkiye’nin OECD ortalamasına en yakın olduğu grup antidiyabetiklerdir. Slovakya’da 230 olan tüketim, Türkiye’de 97 seviyesindedir (OECD ortalaması: 93). Hekimsen, bu gruptaki %67’lik artışın dikkat çekici olduğunu ancak aşırı bir tüketimden söz edilemeyeceğini vurguladı.
“Aile Hekimleri Vatandaşla Karşı Karşıya Getiriliyor”
Hekimsen, verilerin ışığında SGK’nın uygulamalarını sert bir dille eleştirdi. Açıklamada, SGK’nın bütçe açığını kapatmak amacıyla aile hekimlerinin hakedişlerinden kesinti yapmayı öngören yönetmeliğinin bilim dışı olduğu savunuldu.
Hekimsen açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
"Asıl sorun ilaca erişimin düşük olması ve kronik hastalıkların yeterince kontrol altına alınamamasıdır. Aile hekimleri bilimsel kılavuzlara göre reçete yazmakta ve hastasına göre tedavi planlamaktadır. Ancak hekimler, ek ödeme kesintisi gibi baskılarla çalışmak zorunda bırakılmaktadır. Türkiye ilaçta israf eden bir ülke değildir. SGK'nın yaptığı baskı ne bilimseldir ne de adildir. Aile hekimlerinin görevi reçetelerini kesintilere göre şekillendirmek değil, sağlıklı bir nüfus oluşturmaktır. Bu baskılar halk sağlığını riske atmaktadır."
Yorum Yap